c-vitamini-nelerde-var-faydalari-nelerdir

      C Vitamini Nelerde Var, Faydaları Nelerdir?

      20. Yüzyılın başlarında İngiliz biyokimyacı Drummond’ın yaptığı bir çalışmayla literatüre geçen C vitamini, ilk olarak limon üzerinde incelenerek izole edilmiştir. Vücudun kendi başına üretemediği C vitamininin günlük ihtiyacı dışarıdan besin yolu ile alınır. L-karnitin, katekolamin, kolajen, kolesterol, amino asitler ve bazı peptit hormonlarının biyosentezine yardımcı olan C vitaminin insan sağlığına sayısız faydası bulunur. 

       

      C Vitamini Faydaları Nelerdir?

      Vücudun kendi başına üretemediği C vitamini; kan damarları, kas, kıkırdak ve kolajen oluşumu için gereken çok faydalı bir mikro besin ögesidir. Tıp dilinde L-askorbik asit olarak da bilinen C vitamini, demir emilimine ve depolanmasına yardımcı olur. C vitamini ne işe yarar sorusunun yanıtı ömür boyu yaşanan ihtiyaçta gizlidir. Büyüme ve gelişme için önemli bir ek besin öğesi olan C vitamini, suda çözünür. Vücudu hastalıklardan korumak için bağışıklık sisteminin çalışmasına yardımcı olan C vitamininin günlük ihtiyacı yaşa bağlı olarak değişir. 

      Farklı yaşlar için önerilen C vitamini miktarları miligram (mg) olarak aşağıda listelenmiştir:

      • 0- 6 ay arası - 40 mg
      • 7-12 ay arası - 50 mg
      • 1-3 yaş arası çocuklar - 15 mg
      • 4-8 yaş arası çocuklar - 25 mg
      • 9-13 yaş arası çocuklar - 45 mg
      • 14-18 yaş arası genç erkekler - 75 mg
      • 14-18 yaş arası genç kızlar - 65 mg
      • Erkek yetişkinler - 90 mg
      • Kadın yetişkinler - 75 mg
      • Hamileler- 80 mg veya 85 mg
      • Emzirenler - 115 mg veya 120 mg

      C vitamini içeren besinler, hem hastalıkların önlenmesi hem de temel vücut geliştirme süreçlerinin kritik bir bileşenidir. 1928'de Szent-Gyorgyi tarafından yapılan araştırmalarda askorbik asit, adrenal dokudan hyaluronik asit olarak izole edilmiştir. C vitamini dokusunun gramı başına en yüksek seviyeler hipofiz ve adrenal bezde bulunmuştur. Yapılan tüm çalışmalar uzun vadede C vitaminin bireye sağladığı faydalar üzerinde dururken soğuk algınlığı ve pnömoni durumlarında alınan takviyenin ne derece işe yaradığı konusunda çalışmalar devam etmektedir. Günlük beslenme listesine dâhil edilen C vitamini faydaları genel olarak şunlardır:

      • Alerji ve Astımda Rahatlama

      Akciğerin hava yolu yüzeylerinde bulunan C vitamininin yetersizliği bronş daralması ile ilişkilendirilmektedir. Dolayısıyla pek çok kaynağa göre bu vitaminin astım veya alerji durumunda takviye olarak alınması semptomların giderilmesinde kullanılması kişiye fayda sağlayabilmektedir. 

      • Kanseri Önleme

      Bilinen en iyi antioksidan kaynaklarından biri olarak öne çıkan C vitamini zarar görmüş hücrelerin iyileşmesinde de olumlu veriler sunmaktadır. Mide, karaciğer, kolon, prostat ve diğer kanserlerin ilerleme seyrini değiştirmesi ile ilişkilendirilmektedir. 

      • Katarakt Önleme

      C vitamini takviyesi almanın katarakt gelişimi üzerindeki etkisi uzun süren çalışmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Çalışmalar, C vitamini almanın kataraktı büyük ölçüde azalttığı göstermektedir. 2002 yılında yapılan bir çalışmaya göre katarakt olmayan 60 yaşın altındaki kadınların göz sağlığı yeterli C vitamini alımına bağlanmıştır. 

      • Kolajen Üretimi

      Hücreleri birbirine bağlayan C vitamini, bu bağın yapı taşı olan kolajen üretiminde vücuda yardımcı olur. Cilt, kıkırdak, kornea için kolajen önemli bir proteindir. Vücuttaki yaraların kapanması ile C vitamini alımı arasında bir bağlantı olduğu düşünülmektedir.

      • Diyabet Kontrolü

      Şeker hastalarına kan şekeri seviyelerini kontrol etmede fayda sağlayan C vitamini takviyesi özellikle metabolizmayı iyileştirmede kişiye yardımcı olabilir.

      • Safra Kesesi Hastalığının Önlenmesi

      Ulusal Tıp arşivlerinde yayınlanan 13 binden fazla denek üzerinde yapılan bir araştırma, günlük C vitamini takviyesi alan kadınların safra kesesi hastalığına yakalanma riskinin %34 daha az olduğunu ve askorbik asit eksikliği olan kadınlarda ise hastalığın oluşması konusunda bir ilişki olduğunu gösterir.

      • Bağışıklık Sistemi Güçlendirici

      Beyaz kan hücresi üretimini artıran C vitamini, bağışıklık sistemini desteklemek için önemlidir. Pek çok çalışma düşük seviye C vitamininin enfeksiyona yakalanma riskini artırdığını göstermektedir. Pek çok enfeksiyon hastalığında doktorlar tarafından iyileşmeyi desteklemek için C vitamini reçete edilir. 

      • Nörotransmitter ve Hormon Yapımı

      Beyin kimyasallarının iletimini kolaylaştıran C vitamini, bir sinaps boyunca sinir uyarılarına serotonin, dopamin gibi hormon salgılamaya destek olur. Merkezi sinir sisteminin düzgün çalışmasından sorumlu olan nörotransmitterlerin eksikliği psikiyatrik hastalık olarak sonuçlandığı için tedavi öncesinde hormon üretimine dikkat edilir. Genel olarak c vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar ciltte morarma, anemi ve kansızlık olarak kendini gösterebilir. Ayrıca yaraların iyileşme sürecinin uzamasına neden olan C vitamini eksikliği iskorbüt hastalığı olarak da ortaya çıkabilir. 

       

      C Vitamini Nelerde Var?

      İnsan vücudunun üretemediği C vitamini, günlük olarak alınması gereken bir besin takviyesidir. Dolayısıyla günlük alınan bir fincan portakal suyu dahi ihtiyaç duyulan miligramı sağlamak için yeterli iken daha pek çok yiyecek ve içecekten C vitamini temin edebilirsiniz. En çok c vitamini nelerde var sorusunun yanıtı olarak; yapılan araştırmalarda yeşil biber, domates, narenciye ürünleri, patates ve brokoli karşımıza çıkar. Uzmanlar, C vitaminin vücut için en faydalı besinleri kapsadığını ifade etmektedirler. Her gün düşük oranda C vitamini alan bireylerde cilt kuruluğu ve yaşlanma belirtilerine karşı yatkınlık gözlemlenmiştir. Meyve ve sebzeler haricinde oral olarak alınan C vitamini takviyeleri de diğer vitamin ve mineraller gibi kullanabilirsiniz. Yapılan araştırmalara göre ne kadar miktar c vitamini nelerde bulunur sorunun yanıtı şöyledir: 

      • Kırmızı biber, tatlı, çiğ, ½ su bardağı - 95 mg
      • Yeşil biber, tatlı, çiğ, ½ su bardağı - 60 mg
      • Portakal suyu, ¾ su bardağı - 93 mg
      • Portakal, 1 orta boy - 70 mg
      • Greyfurt suyu, ¾ su bardağı - 70 mg
      • Greyfurt, ½ orta boy - 39 mg
      • Kivi, 1 orta boy - 64 mg
      • Brokoli, pişmiş, ½ su bardağı - 51 mg
      • Brokoli, çiğ, ½ bardak - 39 mg
      • Çilek, taze,  ½ su bardağı - 49 mg
      • Brüksel lahanası, pişmiş, ½ su bardağı - 48 mg
      • Domates suyu, 1 su bardağı - 45 mg
      • Karnabahar, çiğ, ½ su bardağı - 26 mg
      • Patates, pişmiş, 1 orta boy -17 mg
      • Domates, çiğ, 1 orta boy - 17 mg
      • Ispanak, pişmiş, ½ su bardağı - 9 mg
      • Yeşil bezelye, dondurulmuş, ½ su bardağı - 8 mg
      • Kırmızı lahana, ½ su bardağı – 40 mg
      • Kivi, 1 orta boy: 70 mg

       

      C Vitamini İçeren Meyveler ve Sebzeler

      Yeşil biber, turunçgiller ve meyve suları, çilek, domates, patates, kavun, papaya, mango, karpuz, brüksel lahanası, karnabahar, lahana, kış kabağı, kırmızı biber, ahududu, yaban mersini, kızılcık, ananas, brokoli, şalgam, yeşillikler gibi içinde c vitamini olan meyveler ve sebzeler kişinin günlük besin diyetine zengin bir seçenek sunar. Askorbik asit suda çözünür olduğu ve ısıda yok olduğu için sebzeleri pişirmek bir nebze vitamini azaltabilir. Vitamin kaybını azaltmak amacıyla buharda pişirme yöntemleri tercih edilebilir. En iyi c vitamini olan besinler meyve ve sebzelerin çiğ olarak tüketilmesi durumunda alınır. Portakal ve greyfurt gibi turunçgillerin yanında en fazla C vitaminini yeşil biber ve kividen sağlayabilirsiniz. 

       

      C Vitamini İçeren Pastil

      C vitamini gibi vücut için her gün gereken vitaminleri karşılamanın en iyi yollarından biri de içeriğinde C vitamini pastil ürünleridir. Tablet veya diğer takviye formları ile C vitamini nasıl kullanılır sorusu kişinin kullanmak istediği seçeneğe göre değişir. Takviye pastiller tipik olarak, portakal suyu veya su gibi içeceklerle çözünen askorbik asit formunda C vitamini içerir. Kolayca çözünen C vitamininin ekşimsi bir tadı bulunur ve ışıkla temasta rengi koyulaşır. Sinir sisteminden kronik rahatsızlıklara, boğaz ağrısından cildin yenilenmesine kadar pek çok amaç için C vitaminli pastiller pratik bir kullanım sunar. Koruyucu rolü ile gerekli vitaminlerden biri olarak dikkat çeken L-askorbik asit ile ilgili her gün yeni bir gelişme bilim adamları tarafından keşfedilmektedir. C vitamini içeren meyveler veya sebze yoluyla vücuda alınamıyor ise pastil formlar kullanılabilir. C vitamini içeren takviye edici ürünler arasında yer alan Strepsils Herbal pastiller; enfeksiyonlara, bağışıklık hastalıklarına ve kanser gelişimine olumlu etki eden C vitamini içeren en ulaşılabilir vitamin takviyesi yöntemlerinden biridir. Yine de herhangi bir hastalıkta pastil kullanmak isterseniz doktorunuza danışmanızda fayda var. 

       

      Kaynakça:

      1. https://und.edu/student-life/dining/_files/docs/fact-sheets/vitamin-c.pdf
      2. https://ods.od.nih.gov/pdf/factsheets/VitaminC-Consumer.pdf
      3. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/
      4. https://www.webmd.com/diet/features/the-benefits-of-vitamin-c
      5. https://pure.au.dk/ws/files/128091605/Nutrients_Vitamin_C_in_Health_and_Disease_PDF.pdf
      6. https://www.fao.org/3/y2809e/y2809e06.pdf
      7. http://www.scielo.org.pe/pdf/rfmh/v19n4/en_a14v19n4.pdf

      Daha Fazla Öğren

      Faydalı Bilgiler

      Layout:
      Boğaz Yanmasına Ne İyi Gelir, Nasıl Geçer?

      Boğaz yanması nasıl geçer öğrenmek için tıklayın.

      Gece Öksürük Krizi Neden Olur, Ne İyi Gelir?

      Gece öksürük krizleri ile ilgili bilmeniz gereken her şey...

      Bademcik İltihabına Ne İyi Gelir?

      Bademcik iltihabı nasıl geçer merak ediyorsanız tıklayın.

      Tüm İçerikler