FARENJİT NASIL GEÇER?

Farenjit, hastalığa sebep olan faktörlerin ortadan kaldırılmasıyla tedavi edilir. Viral kökenli farenjit vakalarında belirtiler yaklaşık bir hafta içinde kademeli olarak kaybolurken; bakteriyel enfeksiyonlarda ilaç tedavisinin ardından belirtiler bir ila iki gün sonra kaybolmaya başlar. [1]

Akut Farenjit Tedavisi

Akut farenjitli hastalar için geliştirilen tedavi stratejileri epidemiyolojik faktörlere, belirtilere ve hastalığın kökenine bağlı olarak değişebilir. 

• Bakteriyel Farenjit Tedavisi 

Bakterilerin sebep olduğu farenjit tedavisinin amacı semptomların rahatlatılması ve komplikasyonların önlenmesidir. Bu sebeple bakterilerin etkinliğini azaltmaya yarayan antibiyotikler kullanılır. Yalnızca doktorlar tarafından önerilen ilaç tedavileri uygulanmalıdır. Hastalığa sebep olan her bakteri türü için farklı ilaçlar önerilebilir. 

• Viral Farenjit Tedavisi

Virüs kaynaklı iltihaplanmalar antibiyotik tedavisine yanıt vermediği için bağışıklığı destekleyici temel önlemler alınır. Belirtilerin giderilmesine yönelik bu önlemlerin başında dinlenme, bol sıvı tüketimi ve yatıştırıcı etki için tuzlu su gargarası gelir. Doktorlar tarafından boğaz ağrısının hafifletilmesine yönelik reçetesiz boğaz pastilleri de önerilebilir. Bununla birlikte viral enfeksiyonların özel tedavisi yalnızca birkaç virüs için mevcuttur. Bunlar influenza, Epstein-Barr ve herpes simpleks virüsüdür.

Kronik Farenjit Tedavisi 

Sürekli tekrarlayarak kronik hale gelen farenjit vakaları altta yatan ciddi bir hastalığa işaret edebilir. Bu sebeple farenjite sebep olan hastalığın ortadan kaldırılmasına yönelik tedavi yöntemleri geliştirilir. Kronik farenjit tedavisinde uygulanan bazı tedavi metotları şunlardır:

• Bademcik iltihabı: Genellikle yoğun bir antibiyotik kürüyle tedavi edilir. Farenjitle sonuçlanan bademcik şişmesi sık sık tekrarladığında bademciklerin alınmasını içeren tonsillektomi önerilebilir.
• Alerjik rinit: Kronik farenjite sebep olan alerjilerin tedavisinde doktorlar tarafından burun spreyi ve reçetesiz alerji ilaçları önerilebilir. Daha ağır vakalarda kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalıdır.  
• Boğaz reflüsü: Boğaz reflüsüne sebep olan stres ve fazla kilo gibi tetikleyicileri ortadan kaldırmak için diyet değişiklikleri ve ilaç tedavisi uygulanabilir. Baharatlı, yağlı ve asitli gıdalardan uzak durmak, karın bölgesini sıkan dar kıyafetlerden kaçınmak ve yüksek yastıkla yatmak boğaz reflüsünü engellemeye yönelik yaşam tarzı değişikliklerinden bazılarıdır.
• Eozinofilik özofajit: Yemek borusundaki eozinofil hücrelerinin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bu hastalık kronik farenjitin nedenleri arasındadır. Gastroenterolog veya kulak burun boğaz uzmanları tarafından teşhis edilen hastalığın tedavisi gıda tetikleyicilerinin izole edilmesini veya temel diyetleri içerebilir. Diyet uygulamasının yanı sıra bazı ilaçlar ve inhibitörlerle de tedavi edilebilir.
• Boğaz kanseri: Kronik farenjitin altında yatan sebep boğaz kanseri olabilir. Kanser teşhisi konulduktan sonra ameliyat, radyoterapi ve kemoterapi gibi tedavi seçenekleri uygulanabilir. Cerrahi müdahale ile erken evre boğaz kanseri vakalarının %80’ine yakınında iyileşme sağlanırken, radyoterapi yöntemi de başarılı kabul edilir. [2] Bazı durumlarda cerrahi ve radyoterapi birlikte uygulanabilir.

Farenjit Nasıl Teşhis Edilir?

Bazı boğaz hastalıkları ortak belirtilere sahip olduğu için farenjite yönelik tedavi adımlarının atılabilmesi için çeşitli tanılama yöntemleri uygulanır.

• Fiziki muayene: Doktorlar farenjit belirtileri gösteren hastalar için ilk olarak fizik muayene yapar. Boğazda herhangi bir beyaz benek, şişme veya kızarıklık olup olmadığı kontrol edilir. Şişmiş lenf düğümlerinin kontrolü için boyun bölgesi de incelenebilir. 
• Boğaz kültürü: Pamuklu bir çubuk yardımıyla boğazdaki salgılardan örnek alınmasını içeren bu teşhis yöntemi, genellikle hastalığın bakteri kökenli olup olmadığını anlamaya yöneliktir. Strep testi olarak da adlandırılan boğaz kültürü testinin sonucu birkaç dakika içinde sonuç verir.
• Kan testi: Farenjite sebep olan başka bir hastalık şüphesi varsa doktorlar kan testi isteyebilir. Kol veya elden alınan kan örneği test için laboratuvara gönderilir. Bu test, hastanın mononükleoz olup olmadığını belirleyebilir.

Farenjit Öksürüğüne Ne İyi Gelir?

Farenjit öksürüğü nasıl geçer diye düşünenler aşağıdaki yöntemleri uygulayarak öksürük krizlerinde rahatlama sağlayabilir:

• Boğazı nemlendirmek ve kuru öksürüğü azaltmak için bol sıvı tüketilmelidir.
• Ilık ballı çay veya çorba gibi sıvılar solunum yollarını rahatlatarak mukusun dağıtılmasına yardımcı olabilir.
• Sıcak bir duşun altında buharlı havayı solumak boğazın arkasındaki gıdıklanmayı azaltabilir.
• Sigara dumanı ve kirli hava gibi tahriş edicilerden uzak durulmalıdır.
• Vücudun virüs ve bakterilerle savaşabilmesi için iyice dinlenilmelidir.
• Bitki özlü boğaz pastilleri boğazı rahatlatarak öksürük krizinin bastırılmasına katkı sağlayabilir.
• Geleneksel bir yöntem olan tuzlu su gargarası öksürüğün giderilmesine yardımcı olabilir.

KAYNAKLAR:

1. https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/sore-throat-pharyngitis-a-to-z
2. https://www.texasoncology.com/types-of-cancer/head-and-neck-cancers/throat-cancer/treatment-of-early-stage-cancer-of-the-throat

• https://emedicine.medscape.com/article/225243-treatment
• https://emedicine.medscape.com/article/225362-treatment
• https://ada.com/conditions/chronic-pharyngitis/
• https://www.healthline.com/health/pharyngitis
• https://www.statpearls.com/ArticleLibrary/viewarticle/27104
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559007/
• https://www.webmd.com/cold-and-flu/cough-get-rid-home-hacks