GECE ÖKSÜRÜK KRİZİ NEDEN OLUR? GECE ÖKSÜRÜK KRİZİNE NE İYİ GELİR?

Öksürük, solunum yollarındaki tahriş edicileri temizlemeye yardımcı olan koruyucu bir reflekstir. Gece öksürük krizleri solunum yollarındaki sinirlerin alerjen, enfeksiyon ve diğer tahriş ediciler tarafından uyarılmasıyla meydana gelebilir.

Gece Öksürük Krizi Neden Olur?

Gece öksürüğü çeşitli hastalıklara bağlı olarak gelişen yaygın bir belirtidir. Gece öksürük krizinin nedenleri şunlar olabilir:

• Viral enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlar öksürük krizi nedenleri arasında en yaygınıdır. Bu enfeksiyonlar üst solunum yolunu tahriş ettiğinde hasarın iyileşmesi zaman alır. Solunum yolu hassas yapıya sahip olduğundan özellikle geceleri boğaz kuruluğundan dolayı öksürük krizleri yaşanabilir.
• Astım: Astım, solunum yolunun daralmasına ve şişmesine neden olarak nefes almayı güçleştiren bir rahatsızlıktır. Gece ve sabahları öksürük krizi astımın en yaygın belirtileridir. Bununla birlikte nefes darlığı, hırıltılı nefes alma ve göğüste ağrı şikayetleri de görülür.
• Reflü: Mide asidinin yemek borusunun üst taraflarını ve boğazı tahriş etmesi öksürme reflekslerini tetikleyebilir. Reflü aynı zamanda ses kısıklığı, kronik boğaz ağrısı ve yutkunma zorluğuna da sebep olmaktadır.
• Geniz akıntısı: Sinüslerin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan geniz akıntısı özellikle geceleri mukusun burun yollarından boğaza inmesine sebep olarak öksürüğü tetikler. Soğuk algınlığı, grip ve alerjik reaksiyonlara karşı da gelişebilir.
• Çevresel faktörler: Toz akarı, polen, evcil hayvan tüyü, küf ve sigara dumanı gibi alerjenler bağışıklık sisteminde reaksiyona sebep olarak soğuk algınlığına benzer belirtiler ortaya çıkarır. Burun akıntısı, nefes darlığı ve alerjik öksürük krizi bunlardan bazılarıdır.
• Boğmaca hastalığı: Bakteri nedenli ciddi bir solunum yolu enfeksiyonudur. Erken belirtileri soğuk algınlığını taklit eden bu hastalığın ayırt edici özelliği nefes almayı güçleştiren şiddetli öksürüktür.

Çocuklarda Gece Öksürük Krizi Neden Olur?

Maryland Üniversitesi Hemşirelik Okulu’nda klinik eğitmen olarak görev yapan Elizabeth K. Johnson’a [1] göre, çocuklarda gece öksürüğünü alerji, kronik soğuk algınlığı ve geniz akıntısı tetiklemektedir.

Çocuklarda öksürük krizi astımdan da kaynaklanabilmektedir. Johnson, mide reflüsü olan çocukların yatar pozisyondayken öksürme eğiliminin arttığını belirtmektedir. Öksürük krizinin bir başka nedeni krup hastalığıdır. Bir üst solunum yolu enfeksiyonu olan krup sendromu çocuklarda geceleri havlama sesine benzer bir öksürük belirtisiyle ortaya çıkar.

Gece Öksürüğüne Ne İyi Gelir?

Yetişkinlerde ve çocuklarda gece öksürük krizine yardımcı olan birçok doğal yöntem ve metot vardır. Öksürük krizi nasıl geçer sorusunun cevaplarından bazıları şunlardır:

• Reflü kaynaklı öksürükleri önlemek için uyurken yüksek yastık kullanmakta fayda vardır.
• Kuru hava solunum yolunu tahriş ettiği için uyumadan önce ortamdaki nemin artırılması işe yarayabilir.
• Yatmadan önce bal ve bitkisel çay karışımı içmek boğazdaki mukusun gevşemesine yardımcı olur. Aile Hekimliği Dergisi’nde [2] yayınlanan bir araştırmaya göre, bal çocuklarda gece öksürüğünü azaltmada bazı öksürük ilaçlarına göre daha faydalıdır.
• Mide reflüsünden kaynaklanan gece öksürüklerini azaltmak için uyumadan en az 2,5 saat önce yemek yenmesinde fayda vardır.
• Bol sıvı tüketmek boğazın nemlenmesine yardımcı olarak tahriş edicilerin etkisini azaltır. Günde en az sekiz bardak su içmek, bitkisel çay veya limonlu ılık su tüketmek gece öksürüklerini hafifletir.
• Uyumadan önce boğaz pastili kullanmak boğazdaki tahrişi azaltarak öksürüğün giderilmesine yardımcı olur.

Gece Öksürüğü İçin Hangi Doktora Gidilir?

Öksürük boğaz hastalıklarının sebep olduğu bir belirti olduğu için kulak burun boğaz alanında uzman doktorlara gidilmelidir. Uzun süren öksürük krizine nefes darlığı, ateş, göğüs ağrısı, ağızdan kan gelmesi ve beklenmedik kilo kaybı gibi belirtiler eşlik ediyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Hastalığın altında yatan sebebe bağlı olarak uzman hekimler tarafından farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Geniz akıntılarının sebep olduğu gece öksürüklerinin tedavisinde antibiyotik kullanmak gerekebilir.

Astım öksürük krizi nasıl geçer diye merak edenler için doktorlar genellikle soluk yoluyla alınan reçeteli inhaler ilaçlar verir. Dekonjestan ve boğaz pastili gibi reçetesiz çözümler de doktorlar tarafından önerilebilir.

Ancak bu çözüm yolları mutlaka hekim kontrolünde olmalıdır ve hekimler tarafından tavsiye edilmeyen ilaç ve diğer etken maddeler kullanılmamalıdır.

 

KAYNAKLAR:

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3601686/
• https://nortonchildrens.com/news/toddler-coughing-at-night/
• https://www.healthline.com/health/parenting/toddler-cough-remedy
• https://www.healthline.com/health/coughing-at-night
• https://www.healthline.com/health/dry-cough-at-night
• https://www.healthline.com/health/pertussis
• https://www.webmd.com/cold-and-flu/features/nighttime-relief