BETA-GLUKAN
Beta-glukan bakteri, mantar, maya ve yulafların hücre duvarında bulunan doğal şekerlerdir. Bağışıklık sistemini düzenleyerek sağlıklı yaşama katkı sunan bir katalizör görevi görür.
Beta-Glukan Nedir?
Beta-glukan tahıl taneleri, maya ve bazı mantarlarda bulunan, suda çözünebilir doğal bir polisakkarittir. Birden fazla glikoz molekülü içeren bu polisakkaritlerin tahıl ve mantardan elde edilen türleri tıbbi ve kozmetik amaçlar için yüzyıllardır kullanılmaktadır. Yulaflı gıdalarda bulunan türleri çözünebilir yapıya sahip olduğundan diyet lifi olarak tüketilir. Kolesterolü düşürmek, kan şekerini dengelemek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek gibi faydalarından dolayı takviye gıda olarak kullanılır.
Beta-Glukan Çeşitleri Nelerdir?
Her bir beta-glukan çeşidi biyolojik aktivitelerini etkileyen farklı yapı tiplerine sahiptir.
- Yulaf: Yulaf bazlı beta-glukanlar suda çözünebilen bir özellik gösterir. Yulaf, arpa, buğday ve çavdar gibi tahılların tohumlarını çevreleyen besidokusunda bulunur. Çoğu yulafın ağırlık olarak %3-6’sı bu yapılardan oluşur. Bu tür beta-glukanların bağışıklığı desteklediğine dair kanıtlar sınırlıdır. Bu sebeple bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karşı en etkili koruma için iyi formüle edilmiş takviyeler tercih edilir.
- Mantar: Mantar beta-glukanları genellikle yarı çözünen veya çözünemeyen özelliğe sahiptir. Keşfedilen türlerinde bağışıklığa sağladığı yararlar incelenmiş olsa da maya beta-glukanlarına göre daha düşük etki gücüne sahiptir. Henüz keşfedilmemiş sayısız mantar türü bulunduğundan bu tip polisakkaritlerin sağlığa faydalarını kanıtlamak için daha fazla keşfe ihtiyaç vardır.
- Maya: Maya kökenli beta-glukanlar genellikle ekmek mayası ya da bira mayasından elde edilir. İmmünolojik faydaya sahip en önemli beta glukanlar S. Cerevisiae mayasından elde edilen 1,3 ve 1,6 glukan ürünleridir. Her ikisi de 1,3 ve 1,6 glukanlar içermesine rağmen ekmek mayasının hücre duvarından elde edilenlerle bira mayasında bulunanların etki mekanizması farklıdır. Beslenme Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre ekmek mayasında bulunan beta-glukanlar bağışıklığı düzenleyici özelliklere sahiptir.[1]
KAYNAKLAR:
- https://nutritionj.biomedcentral.com/articles/10.1186/1475-2891-13-38
- https://www.betternutrition.com/diet-and-nutrition/beta-glucans-what-you-need-to-know/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6479769/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3217690/
- https://www.researchgate.net/publication/322732961_The_Interaction_Between_Insoluble_and_Soluble_Fiber
- https://www.betterwayhealth.com/
- https://wellmune.com/2020/03/16/what-is-a-yeast-beta-glucan-and-how-does-it-support-immunity/