Çinko Nedir?
Çinko bağışıklık fonksiyonlarının sürdürülmesinde yüksek öneme sahip temel besin maddeleri arasında gösterilen bir mineraldir. Hücre bölünmesi, protein ve DNA sentezi gibi aktivitelerde görev alır. Bağışıklık sisteminin bakteri ve virüslerle savaşmasına yardımcı olur. Bu sebeple soğuk algınlığı, ishal ve yaşa bağlı hastalık risklerinin azaltılmasına katkı sağlar. Çocuklarda sağlıklı büyüme ve gelişime yardımcı olması diğer çinko faydaları arasındadır.
Çinko insan vücudunun az miktarda ihtiyaç duyduğu bir mineral olduğu için temel eser element olarak nitelendirilir. Önerilen günlük alım miktarı yetişkinlerde 10 mg’dır. Hamile ve emziren kadınlar ise sırasıyla günde 11 ve 12 mg çinko tüketmelidir. Çinkonun tolere edilebilir üst seviyesi günlük 40 mg’dır. Aşırı tüketimden kaçınmak için doktor tavsiyesi olmadıkça yüksek doz çinko takviyesinden uzak durulmalıdır. [1]
Çinko Eksikliği Nedir?
Çinko yaraları iyileştirmeye, kan pıhtılaşmasını düzenlemeye ve daha birçok bağışıklık fonksiyonuna katkıda bulunur. Bu sebeple çinko eksikliği durumunda insan vücudu farklı tepkiler ortaya koyar. Yavaş büyüme, düşük insülin seviyesi, iştahsızlık, ishal ve mide bulantısı, sinirlilik, saç dökülmesi, zayıf tat ve koku duyusu en yaygın çinko eksikliği belirtileri arasındadır. Vejetaryenler, veganlar, hamile ve emziren kadınlar, alkol bağımlıları ve mide hastalıklarına sahip kişilerde çinko eksikliği görülme riski daha yüksektir.
Çinko İçeren Besinler Hangileridir?
Çinko hayvansal ve bitkisel gıdaların yanı sıra tablet ve pastil gibi gıda takviyeleriyle de alınabilen bir mineraldir. Çinko nelerde var diye merak edenler için genel olarak kabuklu deniz ürünleri, kırmızı et ve kümes hayvanları en zengin çinko kaynakları arasındadır.
Çinko hangi besinlerde var sorusuna daha detaylı yanıt vermek gerekirse şu şekilde bir sıralama yapmak mümkündür:
- Çiğ istiridye, yengeç, midye ve ıstakoz gibi deniz ürünleri;
- Sığır, kuzu, hindi ve tavuk gibi hayvan etleri;
- Sardalya, somon ve dil balığı;
- Nohut, mercimek, fasulye ve barbunya;
- Kabak çekirdeği, ceviz ve fındık;
- Süt, yoğurt ve peynir;
- Yulaf, kinoa ve esmer pirinç gibi tam tahıllar.